Gıda takviyeleri her daim hayatımızda bulunan aminoasit, vitamin, mineral gibi pek çok değişkenden oluşan seçeneklere sahip ürünlerdir. Bazen vücudumuza gıdalar yoluyla yeterli besini alamayabiliriz. İşte bu gibi durumlarda o eksiliği giderebilmek için takviye edici ürünler gerekir. Besin takviyeleri ise hali hazırda insan vücudunda var olan bileşenlerden oluşur. Söz konusu bileşenlerden birisi de son yıllarda “güzellik vitamini” adıyla anılan hem takviye edici gıda hem de pek çok kozmetik ürünün içinde bulunan biotindir.
Son yıllarda harici olarak kullanımı yaygınlaşan biotin, pek çok soru işaretine sahip bir bileşendir. Bu sorulara cevap almadan ve biotinin ne olduğunu bilmeden kullanmak çok da faydalı olmayacaktır.
Biotin, en kısa tanımı ile bir vitamindir ve vücuda rutin yemek alışkanlıkları ile doğal yollardan alınabilir. B kompleksi bir vitamin olan biotin, kimi zaman H vitamini, B7 vitamini ya da Koenzim R şeklinde de adlandırılır. Suda çözünebilen biotin, vücutta doğal olarak var olmasa da bağırsaklarda üreyen bakteriler tarafından üretilerek vücuda kazandırılan bir vitamindir. Ayrıca bazı yiyeceklerde de bulunur. Vücut tarafından ihtiyaç halinde kullanılır ve ihtiyaç fazlası idrar yoluyla vücuttan atılır. Bu nedenle toksik bir durum söz konusu değildir.
Biotin, vücuttaki enerji üretimi sürecinde görev alan bir vitamindir. Ayrıca saç ve tırnak başta olmak üzere ciltteki pek çok yapının oluşumuna da katkısı vardır. Faydaları ile de dikkat çeken biotin, embriyo gelişimine katkı sağladığı için hamilelik sürecinde gerekli olan bir vitamindir.
Biotinin vücutta görev aldığı pek çok rol vardır. Bağırsaklarda üretilen ve zaman zaman gıdalarla alınan biotinin ortalama bir miktarı, bazı temel görevleri yerine getirmek için yeterlidir. Bunlar biotinin rutin olarak yerine getirdiği görevlerdir ve fazlası var olan görevleri daha iyi yapacağı anlamına gelmez. Asıl önemli olan, eksikliğinin olmamasıdır.
Biotinin görevlerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
• Cildin korunması sürecinde görev alır.
• Enerji oluşumu sürecine yardımcı olur.
• Makrobesin öğeleri metabolizmasına katkıda bulunur.
• Mukozanın korunmasını sağlar.
• Saçın normal ve doğal halinin varlığını sürdürmesine destek olur.
Biotin kullanmanın gerekli olup olmadığı tartışma konusuyken, bu konuda uzmanların önerileri ile birlikte biotinin vücuttaki etkilerine göz atmak, doğru cevabı bulmak için yardımcı olabilir. Vücudun doğal yollarla üretmediği bir vitamini dışarıdan almanın ne kadar doğru, ne kadar yanlış olduğu, ancak o vitaminin gösterdiği etkiler sonucunda anlaşılır. Bu doğrultuda biotinin faydalarına ve zararları ile birlikte vücuda dışarıdan dâhil edilmesinin neler getireceğine bakmak gerekir.
Vitaminler genel olarak faydalı bileşenler oldukları için biotin de başta faydalı gibi gözükebilir ve aslında faydalıdır da. Fakat vitaminlerin hangi durumlarda ne ölçüde alındığı, fayda konusunu değişken hale getiren bir detaydır. Dolayısıyla faydalı olması, biotini haricen almak için yeterli bir sebep değildir. Biotinin ne konuda fayda sağladığına bakmak ve ihtiyaç dâhilin de yeteri kadar almak gerekir. Biotinin faydaları ise şu şekildedir:
• Metabolizmayı hızlandırır.
• Besinlerin emilimine yardımcı olur.
• Kemikler için kalsiyum desteği sunar.
• Kemikleri güçlendirir.
• Saç dökülmesini önler.
• Kirpiklerin ve kaşların sağlıklı olmasını sağlar.
• Kolesterolü ve kan şekerini düzenler.
• Tırnakları güçlendirir, sağlıklı ve güçlü uzamasını sağlar.
• Embriyonik büyüme sürecine olumlu katkılar yapar.
• Kas dokularının onarılmasına, gelişmesine ve büyümesine yardımcı olur.
• Kısmı felce sebep olan bazı hastalıkların tedavisinde kullanılır.
• Kalp krizi ve inme gibi rahatsızlıkların ortaya çıkma riskini azaltır.
Bunlar gibi çok sayıda faydası olan biotinin zararı yok denecek kadar azdır. Çünkü biotin vücutta depolanmaz ve dışarı atılır. Böyle olunca biotin fazlalığı gibi bir durumla karşılaşmak ihtimaller arasında görülmez. Fakat fazlalığına rastlanmayan biotinin eksikliğine nadiren de olsa rastlanır.
Vücudun ihtiyaç duyduğu biotin, tüketilen gıdalar ile birlikte vücuda alınmalıdır. Çünkü biotin üretimi yapan bakteriler her zaman görevini yerine getirmeyebilir. Bu durumlarda ise başlangıçta zararsız olan ama uzun sürmesi halinde ciddi problemlere yol açan biotin eksikliği ortaya çıkar.
Biotin eksikliği kurumuş ve pul pul dökülen deri, kas ağrısı, iştahsızlık, solgunluk, saç kırılması, dökülmesi ve kellik gibi belirtiler gösterir. Önlem alınmadığı takdirde ise bu belirtiler artar ve ciddi müsküler bozukluklar ve nörolojik rahatsızlıklar ortaya çıkar. Ayrıca biotin eksikliği depresif davranışlara da yol açabilmektedir.
Biotini herhangi bir üründen ya da gıdalardan alırken dengeyi iyi kurmak gerekir. Bu noktada uzmanların önerdiği bazı ölçüler vardır. Yaş aralıklarına göre alınması gereken günlük biotin miktarları şu şekildedir:
• 6 aydan küçükler: 5 mcg
• 6 - 12 ay arası: 6 mcg
• 1 - 3 yaş: 8 mcg
• 4 - 8 yaş: 12 mcg
• 9 - 13 yaş: 20 mcg
• 14 - 18 yaş: 25 mcg
• 19 yaş ve üzeri: 30 - 60 mcg
• Hamileler: 35 mcg
Biotini vücuda dahil etmenin oldukça kolay yöntemleri vardır. Bu yöntemlerden birisi doğru yiyecekleri tercih etmekle mümkündür. İçerisinde biotin vitaminini barındıran çok sayıda besin vardır. Bunlardan bazıları şöyle sıralanabilir:
• Tavukgöğsü
• Böbrek ve karaciğer
• Karnabahar
• Yumurta sarısı (Yumurtanın beyazı biotin eksikliğine neden olmaktadır.)
• Süt ürünleri
• İstiridye, ıstakoz ve alabalık
• Maya
• Soya fasulyesi
• Baklagiller
• Tam tahıllar
• Badem, yer fıstığı, ceviz ve fındık
• Avokado
• Mantar
• Muz, çilek, ahududu ve karpuz
Vücudun biotin ihtiyacını gıda ürünleri ile karşılamak, vitaminin temel görevlerini temel seviyede yapmasını sağlar. Daha etkin bir fayda görmek ve spesifik ihtiyaçlar için kullanmak adına gıda takviyelerinden yararlanmak daha verimlidir. Biotinin hap ve şampuan formları mevcuttur ve bu ürünlere Nar Ecza’dan ulaşılabilir.
Farklı dozları bulunan biotin tabletler, gıda takviyesi olarak satılır. Reçetesiz kullanımı bulunan ve spesifik ihtiyaçlar dahilinde kullanılabilen biotin hap, saç ve tırnak için de sıklıkla tercih edilir. Gıda takviyesi olmasına rağmen eğer ağır bir ilaç kullanıyorsanız, biotin hapı kullanmadan önce doktorunuza danışmanız önerilir. Her ne kadar vücutta depolanmasa bile fazla kullanımını vücudunuza zarar verecektir.
Biotin vitamininin saç ile özel bir ilişkisi vardır. Öyle ki çoğunlukla saç bakım ürünlerinin formülasyonlarında tercih edilir. Bunun sebebi, biotinin keratin üretiminde rol almasıdır. Keratin saç, kaş, kirpik ve tırnak gibi parçaların temel maddesidir ve söz konusu parçaların sağlıklı olması için keratin gereklidir. Yeterli keratin üretimi ise yeterli biotin ile mümkündür.
Bu vitamini doğrudan saça vermek de etkili sonuçlar doğurabileceği için biotin şampuanlar son derece kullanışlıdır. Yapılan araştırmalarda biotin şampuanların saç dökülmesini azalttığı sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda saç derisini besler, yeni saç oluşumuna da katkı sağlar. Biotin şampuanlardan tam verim alabilmek adına kullanma talimatlarına dikkat ederek uygulamak faydalı olacaktır.
Kadınlar ve erkekler için ayrı formüllerle üretilen biotin şampuanlara Nar Ecza’dan ulaşılabilirsiniz.