Vücudumuzda doğal olarak yer alan bir amino şeker olan glukozamin, kemiklerdeki eklemlerin birbirine sürtünmesini önleyen jelimsi tabakada bulunuyor. Zaten doğanın kendisine baktığımızda da glukozamin; karides, ıstakoz veya yengeç gibi canlıların kabuklarında görülüyor. Peki, glukozamin nedir? Bu yazımızda detaylarıyla anlatacağımız glukozamin nedir ne işe yarar, sorularını sizler için cevaplıyoruz. Bu önemli amino şekerin vücudumuza etkilerinin neler olduğunu ve neden glukozamin takviyesine ihtiyaç duyabileceğinizi kısa yoldan öğrenmek için okumaya devam edin!
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi glukozamin kemiklerin kıkırdak dokusunun esnekliğini kaybetmemesi için son derece önemli. Bazen glukozamin, bazen glukozamin sülfat bazen kondroitin sülfat bazen de MSM olarak duyabileceğiniz bu amino-monosakkarit tuz, amino şeker sınıfından bir bileşen olarak öne çıkıyor ve her biri kıkırdak dokunun içindeki elemanları oluşturuyor. İnsanlarda, hayvanlarda ve bitkilerde bulunan ve kükürt içeren bir kimyasal olan metilsülfonilmetan (MSM), doğal kaynaklardan elde edilebileceği gibi laboratuvar ortamında da üretiliyor. Glukozamin ve kondroitin sülfat gibi kemik ve kıkırdak sağlığına destek veren bu maddelerin tümü takviye olarak da alınabiliyor. Kısacası, glukozamin, MSM ve kondroitin sülfat, kemiklerin sağlığını koruması için var gücüyle çalışıyor.
Vücudumuzda kemik ve kıkırdak arasında doğal yollarla bulunan glukozaminin, glikozaminoglikanlar ve glikoproteinlerin yapımındaki rolü büyük. Glikozaminoglikanlar ve glikoproteinler ise tendon, sinovyal sıvı, bağlar ve kıkırdaklar gibi birçok parçanın yapı taşını oluşturuyor. Ayrıca glukozaminin, eklem yapılarının gelişimine katkı sunduğunu destekleyen klinik çalışmalar mevcut. Buna ek olarak hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar da glukozamin kullanımının kıkırdak yıkımını ötelediğini destekliyor.
Glukozamin üzerinde yapılan pek çok araştırmada, bu bileşenin insan vücuduna olan olumlu etkilerine büyük yer verildiği görülüyor. Gerek glukozamin takviyeleri ile gerekse kemik suyu gibi doğal yollarla olsun, glukozamin alımı, eklem yıkımını önlemek ve eklem ağrılarını hafifletmek için sinovyal sıvı miktarını artırabilir.
Tüm bunların ardından sırada glukozamin nasıl kullanılır, konusu geliyor. Burayı dikkatle okurken, bu takviye gıdanın herhangi bir hastalığın tedavisinde kullanılmadığını, yalnızca bazı durumlarda tedaviyi destekleyici görev üstlendiğini hatırlatmamızda fayda var. En iyi tavsiyeyi hekiminizden edinmeniz doğru olacaktır.
Doktorunuz aksini söylemedikçe yetişkin bir birey için günde iki kere olacak şekilde toplamda 1500 mg glukozamin takviyesi yeterli. Yalnız buradaki önemli konu, bu takviyeyi ne kadar süreyle alacağınızda saklı. Glukozamin takviyeleri ortalama 3 yıla kadar güvenle alınabilir. Bu süreyi aşan durumlarda hekim bilgisine başvurulması öneriliyor. Ayrıca bu bileşeni çoğu insan tek başına ya da sülfat, Omega-3 veya MSM takviyeleriyle birlikte kullanmayı tercih ediyor.
Aslında pek çok takviye edici gıdada olduğu gibi glukozamin alımında da standart bir doz yok. Hekiminizin size özel reçete ettiği glukozamin miktarını alarak kemiklerinizin veya eklemlerinizin sağlığına katkıda bulunabilirsiniz. Örneğin, osteoartirit tedavisini desteklemek adına ve doktor kontrolünde günde bir kere 1500 mg, günde iki kere 750 mg veya günde 3 kere olmak üzere 500’er mg glukozamin takviyesi kullanılabilir.
Yiyeceklerle aldığımız ve vücudumuzun kendi başına ürettiği glukozamin amino şekeri, bizim için eklem sağlığının yanı sıra pek çok konuda yardımcı. Gelin, genel anlamda glukozaminin faydalarına daha yakından bakalım.
Uygun miktarlarda alındığında son derece güvenli olan glukozamin sülfat, nadir de olsa bazı bünyelerde alerjik reaksiyona sebep olabilir. Glukozamin sülfat aldıktan sonra aşağıdaki durumlardan biri ya da birkaçı olduğunu fark ederseniz, hekiminize danışabilirsiniz.
Yukarıda da pek çok kez belirttiğimiz gibi glukozamin takviyelerinin kullanımı, hastalıkları tedavi etmekten ziyade tedaviye destek amaçlı çalışır. Aşağıdaki listede yer alan hastalıkların tedavisinde, glukozamin destekleyici olarak kullanılabiliyor.
Merkezi sinir sistemi ile omuriliğin miyelin tabakası üzerindeki fiziksel tahribatın bir sonucu olarak doğan Multiple Skleroz ya da daha çok bilinen adıyla MS, glukozamin kullanımı çalışmalarına konu olmuş hastalıklardan. Bazı çalışmalar n-asetil glukozaminin MS hastalığının belirtilerinin başlamasını veya gelişmesini durdurabileceğini kanıtlar nitelikte.
Çene eklemlerinde çıkan bir sorun olan TMJ, çoğunlukla yetişkinleri ve orta yaşlıları etkisi altına alıyor. Bu rahatsızlıkta çeneyi kafatasına bağlayan eklem zarar gördüğü için çene ağrıları sıklaşır. Dolayısıyla Temporomandibular eklem işlev kaybına sahip kişiler, diğer insanların rahatlıkla yapabildiği baş hareketlerini ağrısız biçimde yapamaz. Çalışmalargösteriyor ki TMJ hastası olup da glukozamin kullananlarda bu rahatsızlığın hafiflemesi ve ağrıların azaltılması mümkün.
Interstisyel sistit, glikosaminoglikanın eksikliğinden doğan bir hastalık. Hekimlerin tedavi için gerekli gördüğü ilaçlara ek olarak glukozamin takviyesi alımı da bu hastalığın tedavisini destekliyor. Buna dair yapılan sayısız araştırmanın sonucuna göre bu acılı mesane sendromunun ilerlemesi glukozamin alımıyla azaltılabilir.
Kemik ve eklem rahatsızlıklarına ek olarak, yapılan bazı çalışmalarda glukozamin alımının huzursuz bağırsak sendromuna iyi geldiği görülmekte.
UK Biobank'ın yaptığı bir araştırmanın sonucuna göre osteoartirit ve diğer eklem iltihaplanmalarının, glukozamin alımıyla azaltılıyor.
Maymun ve sıçan gibi hayvanların DNA'ları ve metabolizmaları insanlara oldukça benzediği için klinik deneyler genelde bu hayvanlar üzerinde yoğunlaşabiliyor. Örneğin, yapılan bir kıkırdak ve bağ dokusu hasarı modellenmesi deneyinde sıçanların diyetine glukozamin ekleniyor ve sonuçgayet olumlu biçimde gerçekleşiyor.
En çok tercih dilen glukozamin takviye markaları arasında yer alan aşağıdaki isimler içinden hekiminize danışarak seçimler yapabilir, takviyeleri ihtiyacınız doğrultusunda günlük olarak kullanabilirsiniz. En çok tercih edilen glukozamin takviye gıdalar listesini aşağıda bulabilirsiniz.
Bu yazıda sunulan tüm bilgiler ışığında ve hekiminizin de tavsiyesiyle, gereksinim duyduğunuz glukozamini hem gıdalardan hem de takviye ürünlerinden alarak kemik ve eklemlerinizin sağlığını korumaya destek olabilirsiniz. Sizin için seçtiğimiz glukozamin markalarının ürünleri tablet, şase ya da krem formlarında bulunuyor ve her biri farklı görevleri üstlenerek sağlığınıza olumlu katkı sunmak üzere çalışıyor.
Ayrıca en iyi gıda takviyesi markalarını da görmek isterseniz, En İyi Gıda Takviye Markaları Hangileri? konulu blog yazımıza mutlaka göz atın!