Eğer kafa deriniz kuruysa ve pul pul dökülüyorsa, kepekten şüpheleniyor olabilirsiniz. Fakat, bu semptomlar aynı zamanda kafa derisi kuruluğuna da işaret ediyor olabilir. Kepek ve kafa derisi kuruluğu, kafadan düşen ölü deri parçaları ve kafa derisindeki kaşıntı olmak dahil olmak üzere aynı ana semptomlara sahiptir, ancak iki farklı hastalıktır.
Kafa derisi kuruluğunda, cilt tahriş olur ve pullanır. Kepeğin nedeni ise kafa derisinin fazla yağlı olmasıdır. Fazla yağ ölü cilt hücrelerinin birikmesine ve sonra dökülmesine neden olur. Bu sorunların hangisine sahip olduğunuzu bilmek, doğru tedaviyi almanıza ve tedavi olmanıza yardımcı olabilir.
Kafa derisinde gereğinden az nem olduğunda kurur. Kafa derisindeki deri tahriş olarak pullanır. Eğer kafa derinizde kuruluk varsa, kollarınız ve bacaklarınız gibi vücudunuzun diğer bölgelerindeki cilt de kuru olabilir.
Kafa derisi kuruluğunu aşağıdaki faktörler faktörler tetikleyebilir:
-Kuru ve soğuk hava
-Saç jölesi, şampuan ve saç spreyi gibi kafa derinize uyguladığınız ürünlere karşı alerjik reaksiyondan kaynaklanan kontakt dermatit
-İleri yaş
Kafa derinizdeki ve vücudunuzdaki cilt hücreleri normalde daha fazla hücreye ihtiyacınız olduğunda çoğalır. Sonra ölürler ve dökülürler. Kepek, kafa derinizdeki cilt hücrelerinin daha hızlı dökülmesine yol açar.
Kepeğin ana nedeni, cildi yağlanmasına, kızarmasına ve dökülmesine neden olan bir hastalık olan seboreik dermatittir. Beyaz veya sarı renkli pullar dökülerek kepek oluşturur. Kaşlarınız, kasıklarınız, koltuk altlarınız ve burnunuzun kenarları da dahil olmak üzere cildinizin yağ bezesi olan her kısmında seboreik dermatit ortaya çıkabilir.
Genellikle, malassezia adı verilen bir mantar kepeği tetikler. Bu mantar normalde kafa derinizde yaşar. Yine de bazı kişilerde bu mantarın sayısı normalden fazla olduğu için kafa derisindeki cilt hücreleri normalden daha hızlı çoğalır.
Bazı faktörler malassezia mantarının çoğalmasına neden olabilir:
-İleri Yaş
-Hormonal Bozukluklar
-Stres
Saçlarınızın kirli olması kepeğe neden olmaz, ancak saçınızı yeterince sık yıkamazsanız, biriken yağ kepeğin oluşmasına katkıda bulunabilir.
Kepeği ve kafa derisi kuruluğunu ayırt etmenın kolay yollarından biri döküntüleri incelemektir. Kepeğin yol açtığı döküntü daha büyük ve yağlıdır. Hem kafa derisi kuruluğu hem de kepek kafa derisinin kaşınmasına neden olabilir.
Yazının devamında iki sorunun semptomlarını karşılaştırdık:
Çoğu kepek türünü reçetesiz şampuanla kendiniz tedavi edebilirsiniz. En az bir ay boyunca kepek şampuanı kullanmayı denemenize rağmen kepekten kurtulamıyorsanız ve hatta durumunuz daha da kötüleşiyorsa veya kafa derinizdeki cilte kızarıklık veya şişlikler fark ediyorsanız, bir dermatologdan randevu alın. Tedavi edilmesi gereken başka bir cilt rahatsızlığınız olabilir.
Doktorunuz saç derinizi ve saçınızı inceledikten sonra kepek olup olmadığınızı belirleyecektir. Kafa derinizdeki dökülmeye egzama ve sedef hastalığı gibi rahatsızlıkların yol açmadığına emin olmak için doktora görünmek isteyebilirsiniz.
Kafa derinizde kuruluk varsa, hafif bir şampuanla yıkadıktan sonra saçınızı nemlendirmek için saç kremi kullanın. Kafa derinizdeki pullanmaya kepeğin mi yoksa kafa derisi kuruluğunun mu yol açtığını belirlemenin yollarından biri, yatmadan önce kafa derinize hafif bir nemlendirici uygulamaktır. Nedeni kafa derisi kuruluğu ise, ertesi sabah duş alınca sorunun ortadan kalkması gerekir. Bazı saç stilistleri, kafa derinize daha fazla nem sağlamak için buhar tedavisi kullanabilir.
Hafif kepek için saçlarınızı her gün hafif bir şampuanla yıkayarak kafa derinizdeki yağ miktarını azaltın. Kepeğiniz daha şiddetliyse veya normal bir şampuan işe yaramazsa, reçetesiz kepek şampuanlarını deneyebilirsiniz.
Kepek şampuanların çoğu, kafa derinizdeki mantarı öldüren veya cildi temizleyen bileşenler içerir. Bu şampuanların bazıları:
Piritim çinko (Head and Shoulders, Jason Dandruff Relief 2 in 1) antifungal bir bileşendir. Kepeğe neden olan mantarı öldürür. Pirithion çinko içeren ürünleri her gün kullanabilirsiniz.
Selenyum sülfit (Selsun Blue) mantarı azaltır ve cilt hücrelerinin daha uzun yaşamasını sağlar. Eğer saçlarınız sarı veya gri ise veya saçınızı boyuyorsanız, selenyum sülfit içeren şampuan kullanmadan önce doktorunuza danışın. Bu bileşen saç renginizin değişmesine neden olabilir.
Ketokonazol (Nizoral) kepeğe neden olan mantarı öldürür. Reçeteli veya reçetesiz olarak satın alabilirsiniz.
Salisilik asit (Neutrogena T/Sal) saç deriniz kepek üretmeden önce fazla deriyi temizler. Bazı kullanıcılarda, salisilik asit kafa derisinin kurumasına neden olarak daha fazla kepeğe yol açabilir.
Kömür katranı (Neutrogena T/Gel) kafa derisi hücrelerinin büyümesini ve dökülmesini yavaşlatır. Eğer saçlarınızın rengi sarı veya gri ise katran bazlı şampuanlar saç renginizi değiştirebilir.
Çay ağacı yağı içeren şampuanlar kepek için alternatif bir tedavi yöntemidir. Çay ağacı yağı antifungal özelliklere sahip doğal bir bileşendir.2012'de yapılan eski bir araştırmaya göre, yüzde 5 çay ağacı yağı içeren bir şampuan yan etkilere neden olmadan kepeği azalttı. Bazı kişilerin çay ağacı yağına alerjisi vardır. Denemeden önce doktorunuza danışın. Cildinizde herhangi bir kızarıklık veya şişlik gözlemlersiniz ürünü kullanmayı bırakın.
Hangi kepek şampuanını denerseniz deneyin, şişenin üzerinde bulunan talimatları okuyun ve dikkatlice takip edin. Hangi şampuanı ne sıklıkta kullanacağınızdan emin değilseniz doktorunuzdan veya eczacınızdan tavsiye isteyin. Köpeğinizi rahatlatan bir şampuan bulmadan önce birkaç marka denemeniz gerekebilir.
Kepeğiniz iyileştikten sonra, şampuanı kullandığınız gün sayısını azaltabilirsiniz. Doktorunuz daha inatçı vakalar için daha güçlü bir şampuan veya steroid losyon reçete edebilir.
Özetle
Kepek tedavi edilebilir bir rahatsızlık değildir. Çoğu kişi kepek semptomlarını uzun vadede idare etmek durumunda kalacaktır. Kepeği özel bir şampuanla tedavi etmek rahatsızlığı kontrol altına alabilir ve kaşıntıyı ve döküntüleri önleyebilir.
Kepek ve kafa derisi kuruluğunu önlemek için alabileceğiniz önlemlerden bazıları:
Kepeğiniz varsa, saçınızı sık sık bir kepek karşıtı şampuanı ile yıkayın. Tüm şampuanı durulamayı unutmayın.
Çamaşır suyu ve alkol gibi sert kimyasallar içeren saç ürünleri kullanmaktan kaçının. Bu malzemeler kafa derinizi kurutabilir. Ayrıca kafa derinizde birikme ihtimali olan yağlı saç ürünlerinden kaçının.
Her gün güneşin altında birkaç dakika geçirin. Ultraviyole ışığa maruz kalmanın kepeği kontrol altına alabileceğine dair bazı bulgular vardır. Yine de çok fazla güneşe maruz kalmaktan kaçının, çünkü güneş cilt kanseri riskini artırabilir.
Meditasyon, yoga, derin nefes alma ve diğer rahatlama tekniklerini kullanarak stres seviyenizi yönetin.